گیربکس (Transmission) یکی از اجزای اصلی یک خودرو است که وظیفهی انتقال نیروی تولید شده توسط موتور به چرخها را بر عهده دارد. هدف اصلی گیربکس این است که نیرو و سرعت موتور را به یک سطح مناسب برای تسهیل حرکت خودرو تبدیل کند. به عبارت دیگر، گیربکس توانایی تغییر نسبت گشتاور و سرعت را بین موتور و چرخها فراهم میکند.
خرابی گیربکس (Gearbox failure) یکی از مشکلات بسیار مهم در ماشینها محسوب میشود که رفع فوری عیوب و توجه به علائم خرابی گیربکس حتما باید در اولویتهای کارهای هر راننده خودرو باشد. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم ضمن بررسی صفر تا صد علائم خرابی گیربکس، راههای رفع مشکل را به زبان ساده برای مخاطبان گرامی مطرح کنیم. تا پایان همراه ما باشید.
انواع گیربکس خودرو
گیربکسها معمولاً به دو نوع تقسیم میشوند: گیربکس دستی (Manual) و گیربکس اتوماتیک (Automatic).
- گیربکس دستی: در گیربکس دستی، راننده باید با استفاده از دستهی دندهها، نسبت گشتاور و سرعت را دستی تغییر دهد. این نوع گیربکس معمولاً شامل چندین دنده جلو (عموماً 5 یا 6 دنده) و دنده عقب (ریورس) است. راننده باید دسته دنده را با توجه به سرعت و نیاز به تسهیل حرکت خودرو، تغییر دهد.
- گیربکس اتوماتیک: در گیربکس اتوماتیک، سیستم خودرو به طور خودکار نسبت گشتاور و سرعت را تغییر میدهد. راننده نیازی به دستی تغییر دادن دندهها ندارد، بلکه سیستم اتوماتیک بر اساس شرایط رانندگی، سرعت خودرو، ورودی گاز و سایر عوامل، نسبت مناسب را انتخاب میکند. گیربکس اتوماتیک معمولاً شامل حالتهای مختلفی مانند حالت پارک (Park)، حالت عقب (Reverse)، حالت نوتر (Neutral) و حالتهای مختلف دندههای جلو (Drive) است.
گیربکس، به عنوان یکی از اجزای اساسی خودرو، نقش بسیار مهمی در کنترل حرکت و عملکرد خودرو دارد. در ادامه مهمترین علائم خرابی گیربکس را بهطور کامل بیان میکنیم.
۸ تا از علائم خرابی گیربکس خودرو
علائم خرابی گیربکس خودرو ممکن است متنوع باشند. در زیر، 10 علامت شایع خرابی گیربکس را ذکر میکنم:
تغییر ناگهانی در عملکرد
اگر گیربکس خودرو شروع به عملکرد ناپایدار، لغزش، سر و صدا یا تغییرات ناگهانی در حرکت خودرو کرده، احتمالاً خرابی در گیربکس وجود دارد.
صداهای غیرعادی
صداهای عجیب و غریب مانند صدای خرد شدن، زنگ زدن یا صدای غیرعادی دیگر از گیربکس میتواند نشانهای از خرابی باشد.
لغزش
اگر خودرو شما در حرکت لغزش داشته باشد یا ضعف کلی در عملکرد سیستم وجود داشته باشد، ممکن است علت، خرابی در گیربکس باشد.
نشت روغن
اگر روغن گیربکس به ناگهانی نشت کند و در زیر خودرو روغن را مشاهده کنید، احتمالاً خرابی در سیستم گیربکس وجود دارد.
دشواری در تغییر دنده
اگر تغییر دندهها دشوار شده و دندهها به درستی جابجا نمیشوند، ممکن است خرابی در گیربکس وجود داشته باشد.
لرزش غیرعادی
لرزش غیرمعمول در زمان تغییر دنده یا توقف، میتواند نشانهای از خرابی در گیربکس باشد.
حرارت زیاد
اگر گیربکس خودرو بیش از حد گرم شده و حرارت زیادی تولید کند، این ممکن است نشانهای از خرابی گیربکس باشد.
اختلال در حرکت معکوس
اگر خودرو در دنده عقب، روان حرکت نمیکند یا با مشکل عمل میکند، ممکن است خرابی در سیستم گیربکس وجود داشته باشد. چنانچه متوجه شدید مشکل از گیربکس استارت خودرو است، توصیه میکنیم تعویض گیربکس استارت را در دستور کار خود قرار دهید. انتخاب فروشگاهی مطمئن در این زمینه بسیار مهم است؛ ما به شما مجموعه جهانکار پخش کننده انواع و اقسام لوازم برقی خودرو در سطح کشور را توصیه میکنیم.
علت صدای تق تق در گیربکس
صدای “تق تق” در گیربکس میتواند نشانهای از خرابی گیربکس باشد. برخی از علتهای ممکن این صدا عبارتند از:
کمبود روغن
اگر سطح روغن گیربکس کم است یا روغن استفاده شده کثیف شده است، ممکن است صدای “تق تق” ایجاد شود. اطمینان حاصل کنید که سطح روغن گیربکس مناسب است و روغن تمیز و تازه است.
بلبرینگ خراب
بلبرینگها، که برای حرکت صاف و بدون اصطکاک در گیربکس استفاده میشوند، ممکن است خراب شده و صدای “تق تق” را ایجاد کنند. در این صورت، تعویض یا تعمیر بلبرینگها لازم است.
دنده های خراب
صدای “تق تق” ممکن است ناشی از خرابی در دندهها باشد. اگر دندهها کثیف یا فرسوده شدهاند، این صدا را میتوان تجربه کرد. در این حالت، تعویض یا تعمیر دندهها ممکن است لازم باشد.
مشکل در سیستم شفت
ممکن است مشکلی در سیستم شفت گیربکس وجود داشته باشد که باعث ایجاد صدای “تق تق” میشود. این مشکل ممکن است شامل شفتهای فرسوده، شفتهای کج یا شفتهای کثیف باشد.
مشکل در جعبه دنده
اگر جعبه دنده گیربکس آسیب دیده یا کثیف شده است، ممکن است صدای “تق تق” ایجاد شود. در این صورت، تمیز کردن یا تعمیر جعبه دنده ممکن است لازم باشد.
علائم خرابی شفت ورودی گیربکس
علائم خرابی شفت ورودی گیربکس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- صدای غیرطبیعی: شکسته شدن شفت ورودی میتواند به صداهای غیرمعمولی و غیرطبیعی منجر شود.
- لرزش هنگام شتاب دادن: شفت ورودی خراب شده ممکن است باعث لرزش و تکانه های غیرمعمولی در هنگام شتاب دادن خودرو شود. این لرزش ها ممکن است نشانهای از خرابی در شفت ورودی باشند.
- مشکل در تغییر دنده: خرابی شفت ورودی میتواند باعث مشکلات در تغییر دنده شود.
- نشت روغن: خرابی شفت ورودی ممکن است باعث نشت روغن از گیربکس شود. اگر روغن گیربکس به طور مداوم نشت کند، ممکن است علت آن خرابی شفت ورودی باشد.
در هر صورت، اگر شما مشکوک به خرابی شفت ورودی گیربکس هستید، بهتر است یک تکنسین متخصص خودرو را مشاوره کنید و مورد را بررسی کنید. او میتواند تشخیص دقیق تری را در مورد وضعیت شفت ورودی ارائه دهد و تعمیرات لازم را انجام دهد.
اگر گیربکس روغن نداشته باشد چه میشود؟
اگر گیربکس روغن نداشته باشد، این میتواند عواقب جدی و آسیبهای جدی به گیربکس و سایر قطعات آن داشته باشد و موجب خرابی گیربکس شود. روغن گیربکس عملکرد صحیح و صاف گیربکس را تضمین میکند و وظایف زیر را انجام میدهد:
- روان کردن و کاهش اصطکاک: روغن گیربکس به عنوان یک ماده روان کننده عمل میکند و اصطکاک بین قطعات را کاهش میدهد. در صورت عدم وجود روغن، اصطکاک بین دندهها و سایر قطعات افزایش مییابد که میتواند منجر به ساییدگی و آسیب دیدن قطعات شود.
- خنککنندگی: روغن گیربکس حرارت تولید شده توسط حرکت قطعات را جذب کرده و از گرم شدن زیاد گیربکس جلوگیری میکند. اگر روغن وجود نداشته باشد، حرارت بیشتری تولید میشود که میتواند باعث آسیب رساندن به قطعات گیربکس شود.
- حفاظت در برابر زنگ زدگی: روغن گیربکس حفاظت در برابر زنگ زدگی قطعات را فراهم میکند. در صورت عدم وجود روغن، قطعات گیربکس میتوانند آسیب ببینند و زنگ زدگی کنند.
بنابراین، عدم وجود روغن گیربکس میتواند منجر به آسیب دیدن سریع و غیرقابل بازگشت قطعات گیربکس شود. در صورتی که متوجه شوید گیربکس روغن ندارد، بهتر است فوراً روغن مناسب را به گیربکس اضافه کنید.
سخن پایانی
فروشگاه لوازم برقی خودرو جهانکار، عرضه کننده لوازم یدکی خودروهای ایرانی و خارجی در سطح کشور، مفتخر است که محصولات اورجینال و درجه یک را به صورت آنلاین و حضوری با قیمتی بسیار مناسب در اختیار مشتریان گرامی قرار میدهد. تنها کافیست به وبسایت رسمی مجموعه جهانکار مراجعه کنید و محصولات موردنیاز خود را جستجو و به راحتی سفارش دهید.